Sözün Bittiği Yer: İstanbul

Sözün Bittiği Yer: İstanbul, İSTANBUL’UN ADI NEREDEN GELİYOR?

İstanbul’a çağlar boyunca değişik adlar verilmiştir. Tarihin çeşitli dönemlerinde farklılık gösteren bu isimler sırasıyla, Byzantion, Augusta Antonina, Nova Roma, Konstantinopolis, Konstantiniyye ve bugünkü İstanbul isimleridir.

Byzantion: Byzantion, İstanbul'un bilinen ilk adıdır. M.Ö. 667’de Antik Yunanistan’daki Megara kent devleti’nden gelen Dorlu Yunanlı yerleşimciler bugünkü İstanbul üzerinde bir koloni kurdu ve yeni koloniye kralları Byzas veya Byzantas'ın adı ile anılır: Byzantion. Bazı kaynaklarda Byzantium olarak da geçmektedir.

Byzantium, Kentin M.S. 1. yüzyıl'da Romalılar’ın ele geçirince onlar tarafından verilen Latinceleştirilmiş halidir.

Augusta Antonina: İstanbul’un Roma İmparatoru Septimius Severus tarafından oğlu Antonius’un şerefine koyduğu kentin kısa süreli adıdır.

Nova Roma: M.S. 330 yılında Roma İmparatoru I. Konstantin İstanbul’u Roma İmparatorluğu’nun başkenti ilan edilince, kente Latince “Yeni Roma” anlamına gelen Nova Roma adını koydu.

Konstantinopolis: M.S. 337’de İmparator I. Konstantin’in ölümüyle kentin adı, onun şerefine “Konstantin'in kenti” anlamına gelen Konstantinopolis’e çevrildi. Konstantinopolis, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu boyunca kentin resmi adı olarak kaldı. Ama Konstantinopolis, kentin yerlileri tarafından sadece Yunanca “kent” anlamına gelen (Polis) olarak anılırdı. Fatih Sultan Mehmed’in 1453’te şehri fethinden sonra kent Osmanlı İmparatorluğu’nun dördüncü başkenti ilan edildi ve uzun süre Konstantinopolis kullanılmaya devam etti. 29 Ekim 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra ilk 7 yıl boyunca Konstantinopolis adı Batılılarca kullanıldı.

Konstantiniyye: Kostantiniyye Konstantinopolis’in Arapça şeklidir. İslam dünyasında en bilinen ve en çok kullanılan adıdır. Yunanca’da “Konstantin'in kenti” anlamına gelen Konstantinopolis, Kostantiniyye Arapça’da “Konstantin'in yeri” anlamına gelmektedir.

Ancak, bazı dönemlerde Osmanlı yetkilileri kent için: Dersaadet (Arapça:”Mutluluk Kapısı”), Derâliye (Arapça: “Yüce Kapı”), Bâb-ı Âli (Arapça: “Yüce Kapı”), Pâyitaht (Farsça: “Tahtın Ayağı” veya “Başkent”) ve Asitane (Farsça: “Devletin Eşiği”) adlarını kullandılar

İstanbul: Osmanlılar, Romalılar devrinde kullanılan Istinpol/lstinpolis, Estanbol, istinbolin, Stinboli, Sitanbul isimlerinin telaffuz değişmesi olarak kullanılan ve daha sonra eklenen “i” sesi ile İstanbul ismini kullanmışlardır. Daha sonra ise Hilâfet merkezi manasına Islâmbol ismini vermişlerdir. Zamanla, Türkçeye geçişi İstanbul olmuştur.